Een potmeter, afkorting voor potentiometer, is een elektronisch component dat wordt gebruikt om elektrische weerstand te variëren. Het bestaat uit een weerstand met drie aansluitingen: twee vaste aansluitingen aan de uiteinden en een beweegbare aansluiting (de wiper) die over de weerstand kan bewegen. Door de positie van de wiper te veranderen, verandert de weerstandswaarde tussen de wiper en elk van de vaste aansluitingen.
Hier zijn de belangrijkste kenmerken en toepassingen van potmeters:
Variabele weerstand: Potmeters kunnen worden gebruikt om de weerstand in een elektrisch circuit handmatig aan te passen. Dit kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het regelen van volume in audioapparatuur, het aanpassen van de helderheid van een display, of het instellen van parameters in elektronische apparaten.
Lineaire en logaritmische potmeters: Er zijn twee hoofdtypen potmeters:
Lineaire potmeters: Deze hebben een gelijkmatige verandering in weerstand over de lengte van hun draai.
Logaritmische (audio) potmeters: Deze zijn ontworpen om veranderingen in geluidssterkte (volume) natuurlijker te laten klinken voor het menselijk gehoor, omdat de weerstandswaarde verandert volgens een logaritmische schaal.
Constructie: Potmeters bestaan uit een weerstandsbaan (het pad waarover de wiper beweegt), meestal gemaakt van koolstof of een geleidend polymeer. De wiper is een contactpunt dat over deze baan beweegt en zo de weerstand verandert.
Toepassingen: Naast audiovolumeregeling kunnen potmeters worden gebruikt in sensoren, regelaars voor elektrische apparaten, industriële regelapparatuur, en meer. Ze zijn ook te vinden in instrumenten en meetapparatuur waar precisieaanpassing van weerstand nodig is.
Mechanische varianten: Hoewel de meeste potmeters met een draaibare as worden aangepast met een draaiknop, zijn er ook lineaire potmeters die langs een schuifpad worden aangepast met een schuifknop.
